Mija właśnie kolejny rok, kiedy Stary Fordon czeka na rozpoczęcie rewitalizacji. Stowarzyszenie Miłośników Starego Fordonu, które uruchomiło ten proces i wymogło na Miasto Bydgoszcz podjęcie działań, cały czas trzyma rękę na pulsie i monitoruje wszystkie przygotowania. Pełnomocnikiem Prezydenta ds. rewitalizacji został Wiceprezydent Mirosław Kozłowicz, który, we współpracy z nami, dba teraz o fordońskie sprawy.
EFEKT KULI ŚNIEŻNEJ, czyli co z tą rewitalizacją?
Rewitalizacja to cały kompleks działań, który obejmuje nie tylko odnowę materialną otoczenia, ale przede wszystkim wypełnienie tej przestrzeni działaniami kulturalno-społecznymi, które ożywiają społeczność, wzmacniają więzi i lokalną tożsamość, przyciągają gości i nowych mieszkańców. Aby to wszystko mogło się wypełnić, musi nastąpić pierwszy krok. A za nim kolejne i kolejne…
I. Etap 1a Przebudowa ul. Bydgoskiej
A więc zaczynamy od ul. Bydgoskiej. Zakres prac budowlanych obejmuje przebudowę tej ulicy na odcinku od ul. Mącznej do ul.Rynek wraz z wlotami ulic Mącznej, Rakowej, Góralskiej, Przy Bóżnicy, Rynek i Piekary.
Jak wiadomo, w końcu został wyłoniony wykonawca tych prac – firma Strabag, której został już przekazany plac budowy. Rozpoczęcie zasadniczych robót budowlanych ma przypaść na marzec/kwiecień 2019 r. Natomiast zakończenie jest przewidziane w sierpniu 2019 r.!
II.Etap 1b Przebudowa uliczek wraz z terenami rekreacyjnymi.
Zakres prac obejmuje przebudowę ulic: Nad Wisłą, Promenada, Filomatów, Frycza Modrzewskiego, Zakładowa, Rybaki, Kapeluszników. Budowę nowej ulicy Promenada łączącej ul. Frycza Modrzewskiego z Wałem Nadwiślańskim oraz nowego odcinka ul. Frycza Modrzewskiego łączącego ul. Promenada z projektowanym nabrzeżem. Zakres prac obejmuje również tereny rekreacyjno-sportowe zlokalizowane pomiędzy ul. Promenada a brzegiem Wisły.
Tu sytuacja jest niestety dużo bardziej mglista. Mamy informację, że toczy się postępowanie administracyjne (zgody, pozwolenia). Na wiosnę ma zostać ogłoszony przetarg na wykonanie robót, rozpoczęcie prac jest przewidziane na lato 2019 r. Mają trwać ok. 1,5 roku…
III. Etap 1c – Budowa nabrzeża Wisły
Obecnie gdańska firma przygotowuje projekt budowlany umocnionego nabrzeża w rejonie ul. F. Modrzewskiego, który ma być gotowy do końca sierpnia 2019 r.
IV. Etap 2 – Przebudowa Rynku
Zakres prac obejmuje rewitalizację płyty Rynku. Obecnie jest przygotowywana koncepcja, termin realizacji umowy to II 2019 r. W III ma nastąpić ogłoszenie przetargu na wykonanie inwestycji w trybie „projektuj i buduj” , a prace mają być zakończone do VI 2019 r.
VI. Rewitalizacja gminnych budynków mieszkalnych w Starym Fordonie
Przy okazji przebudowy ulicy Bydgoskiej zostaną odnowione niektóre budynki zarządzane przez ADM: przy ul. Bydgoskiej 22, 23 29,42, przy ul. Rynek 3, przy ul. Kapeluszników 2, przy ul. Generała Sikorskiego 2. Trwa ustalanie harmonogramu prac.
Poza tzw. twardymi pracami (remonty, przebudowy itp.) olbrzymie znaczenie ma podjęcie tzw. działań miękkich. Jak zostało to zapisane w Gminnym Programie Rewitalizacji (o którym szerzej innym razem napiszemy):
„Uczestnictwo w kulturze jest jednym z najważniejszych czynników rozwoju społecznego. Doświadczenie, zwłaszcza miast poprzemysłowych, jakim jest Bydgoszcz, wskazuje, że najbardziej efektywną metodą rewitalizacji społecznej jest rewitalizacja poprzez kulturę. Bardzo ważne jest umożliwienie jak najszerszego do niej dostępu. Skuteczność procesów rewitalizacyjnych zapewnią m.in. działania z obszaru animacji kultury oraz tzw. sztuki wspólnotowej”
Zdecydowanie się z tym zgadzamy, dlatego bardzo martwi nas dotychczasowy brak planów Miasta w tym zakresie dla Starego Fordonu. Jedyną agendą kulturalną Miasta u nas jest filia WiMBP. Poza tym próżnia…
Nasze Stowarzyszenie i inne organizacje pozarządowe w Starym Fordonie starają się, na miarę swoich skromnych sił, zapełniać tę pustkę. Zaniedbania są jednak tak ogromne, że to nie wystarcza. Najbardziej zdegradowany obszar Miasta (diagnoza GPR) zasługuje i wymaga aktywnych, ciągłych i trwałych działań Miasta w sferze społeczno-kulturalnej.
My przedstawiamy swoje pomysły, ale to miejskie instytucje kultury powinny pojawić się w Fordonie i pracować także dla mieszkańców Starego Fordonu. Tu również liczymy na efekt kuli śnieżnej, a do tematu z pewnością wrócimy.
Dotychczasowe doświadczenie uczy nas, że społeczna kontrola procesów urzędowych bardzo im służy, jakby nabierają energii i tempa 🙂 Dlatego już na drugą połowę stycznia 2019 jesteśmy umówieni z Koordynatorem Rewitalizacji w Starym Fordonie Mirosławem Kozłowiczem i podległymi mu realizatorami poszczególnych etapów.
W 2015 r. Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej (inwestor z ramienia Miasta Bydgoszczy) ogłosił przetarg na wykonanie zadania „Rewitalizacja społeczno-gospodarcza Starego Fordonu – Etap I”. Wygrała ten konkurs firma Pas Projekt sp. z o.o. z Nadarzyna.
Dotychczasowe doświadczenia rewitalizacyjne w Polsce pokazują, że tzw. rewitalizacja twarda (infrastrukturalna) nie przynosi pożądanych, ożywczych efektów bez aktywizacji mieszkańców i realizacji ich realnych, rzeczywistych potrzeb.
Stowarzyszenie Miłośników Starego Fordonu jest aktywnym partnerem instytucji publicznych w konsultacjach i uzgodnieniach dotyczących rewitalizacji Starego Fordonu – nieustająco prowadzimy obywatelski monitoring. Nasze potrzeby i koncepcje są przejrzyście sformułowane. Czekamy na ich realizację.
W 2015 r. Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej (inwestor z ramienia Miasta Bydgoszczy) ogłosił przetarg na wykonanie zadania „Rewitalizacja społeczno-gospodarcza Starego Fordonu – Etap I”. Wygrała ten konkurs firma Pas Projekt sp. z o.o. z Nadarzyna.
W marcu 2016 r. w Szkole Podstawowej nr 4 w Fordonie odbyło się pierwsze spotkanie konsultacyjne zorganizowane przez ZDMiKP. Licznie przybyli mieszkańcy zapoznali się z koncepcją zmian w Fordonie przygotowaną przez przedstawicieli firmy Pas Projekt sp.z o.o. Dotyczyły one głównie ulicy Bydgoskiej oraz uliczek prowadzących do ul.Promenada. Nowością było powstanie terenów rekreacyjno-sportowych wzdłuż Promenady.
Niestety koncepcja nie obejmowała żadnych prac na nabrzeżu, nasz dostęp do Wisły miał w dalszym ciągu pozostać zamknięty, a brzeg zdewastowany. Stowarzyszenie Miłośników Starego Fordonu wraz z Radą Osiedla Stary Fordon podniosło stanowczy protest i wniosło postulat rozszerzenia zakresu rewitalizacji o nabrzeże poniżej mostu (od ul.Frycza-Modrzewskiego). Po kilku miesiącach (pisma, spotkania, rozmowy) odnieśliśmy sukces. Prezydent Rafał Bruski przychylił się do naszego wniosku i rozpoczęły się także prace nad projektem budowy umocnionego nabrzeża oraz slipu.
Wykonawca, firma Pas Projekt sp. z o.o. niestety nie spełniła oczekiwań Inwestora i cały proces projektowy przedłuża się (mówi się już o rocznym opóźnieniu). ZDMiKP przekonuje, że prace rewitalizacyjne ruszą w Fordonie na wiosnę 2018 r. Najpierw będzie wykonany gruntowny remont ul.Bydgoskiej wraz z odcinkami ulic przyległych. Następnie powstaną tereny rekreacyjne przy Promenadzie oraz umocnione nabrzeże wraz ze slipem i miejscem do cumowania.
W 2016 r. Miasto Bydgoszcz przystąpiło do tworzenia Gminnego Programu Rewitalizacji (GPR). Wyznaczono obszary zdegradowane i przeznaczone do rewitalizacji. Stary Fordon bezdyskusyjnie zakwalifikował się do tej grupy (Uchwala Rady Miasta XXXVII/734/16). Jest to przykra diagnoza, ale z drugiej strony przynosząca nadzieję, że naprawdę duże środki zostaną przeznaczone na odnowę funkcjonowania naszej społeczności. GPR jest w dalszym ciągu w trakcie przygotowywania.
SMSF stara się o włączenie do GPR projektu ośrodka kultury i tradycji fordońskich, który chcemy umieścić w Spichlerzu, zabytkowym budynku przy ul.Patrolowej.
Równolegle, dzięki staraniom naszego Stowarzyszenia został ogłoszony konkurs na koncepcję Rynku w Starym Fordonie. Rola serca miasta, osiedla jest niebagatelna. Zależy nam, żeby organizacja przestrzeni w tym miejscu sprzyjała wspólnocie, towarzyskości mieszkańców.
Kolejnym miejscem, o które bardzo się staramy jest nasz fordoński port (popularnie nazywany Hafą). Odtworzenie i modernizacja portu wraz z plażą uruchomi nasz potencjał turystyczny i przyczyni się do rozwoju Fordonu.
Mamy pełną świadomość, że oba procesy rewitalizacyjne wymagają ciągłego obywatelskiego monitoringu. I staramy się to robić – dla nas, dla Fordonu.